Istraživanja
Istraživanja Pokrajinskog zaštitnika građana - ombudsmana sprovode se kako bi se sakupili i obradili podaci u cilju utvrđivanja stepena ostvarivanja, zaštite i unapređenja ljudskih prava u AP Vojvodini u oblastima kojima se institucija bavi, a u skladu sa ovlašćenjima navedenim u Pokrajinskoj skupštinskoj odluci o Pokrajinskom ombudsmanu.
Posebno značajna činjenica u vezi sa istraživanjima Pokrajinskog zaštitnika građana - ombudsmana je da ona na sistematičan način dokumentuju stanje ljudskih prava u AP Vojvodini u određenom vremenskom periodu. Imajući u vidu činjenicu da se u pojedinim oblastima ostvarivanja, zaštite i unapređenja ljudskih prava podaci ne prikupljaju, niti sistematski obrađuju, istraživanja naše institucije su neretko prvi i pionirski koraci ka sistematskom praćenju i dokumentovanju stanja ljudskih prava i mogućnostima njihovog ostvarivanja u odnosu na lokalne i pokrajinske organe uprave na teritoriji AP Vojvodine.
Publikacije Pokrajinskog zaštitnika građana - ombudsmana dokumentuju pojedine aktivnosti institucije i nude njena, kao i iskustva drugih institucija, organizacija i pojedinaca/ki u različitim oblastima ostvarivanja, zaštite i unapređenja ljudskih prava. Kao i u slučaju istraživanja, pojedine publikacije Pokrajinskog zaštitnika građana - ombudsmana bile su među prvima u Republici Srbiji i AP Vojvodini koje su se na specifičan način bavile nekom od oblasti ili načina institucionalne zaštite i unapređenja ljudskih prava.
Istraživanje je sprovedeno u 25 vojvođanskih ustanova socijalne zaštite, odnosno domova za smeštaj različitih kategorija korisnika (starijih osoba, dece, duševno obolelih i lica ometenih u mentalnom razvoju ili lica sa senzornim smetnjama). Njegovi rezultati ukazuju na to da se restriktivnije mere fizičkog sputavanja i izolacije korisnika i korisnica primenjuju relativno retko i samo kao krajnja mera u slučaju osoba koje bi svojim ponašanjem mogle ugroziti sopstvenu ili bezbednost drugih lica. Istraživanjem je takođe utvrđeno da se postupak odlučivanja o primeni ovih mera, kao i način njihove primene, razlikuje od ustanove do ustanove.
Pokrajinski zaštitnik građana – ombudsman je krajem 2014. i početkom 2015. godine sproveo istraživanje u vezi sa ostvarivanjem prava deteta i učenika na ličnog pratioca. Na upitnik je odgovorilo 35 (od ukupno 45) jedinica lokalnih samouprava na teritoriji Autonomne pokrajine Vojvodine. U trenutku sprovođenja istraživanja, samo šest jedinicalokalne samouprave je, uz postojeće odluke kojima je obuhvaćeno i ovo pitanje,donelo i posebne pravilnikekojima se bliže uređuje isključivo pitanje angažovanja ličnih pratilaca, a koji su usklađeni sa pravilnicima ministarstava.
Pokrajinski zaštitnik građana – ombudsman, na osnovu pritužbi građana identifikovao je probleme pri ostvarivanju prava na prijavu prebivališta građana na adresi centra za socijalni rad ili socijalne ustanove u kojoj su trajno smešteni.
Na osnovu pritužbi uočeno je da većina građana koji se nalazi u ovakvoj situaciji živi u neformalnim naseljima i/ili iz različitih razloga ne poseduje lična dokumenta. Kako je prijavljeno prebivalište preduslov za pribavljanje ličnih dokumenata, osobama koje nemaju prijavljeno prebivalište otežano je ili u potpunosti onemogućeno da ostvaruju određena prava, pre svega iz domena zdravstvene i socijalne zaštite.
Pokrajinski zaštitnik građana je početkom 2015. godine od 44 centra za socijalni rad na teritoriji Autonomne pokrajine Vojvodine zatražio informacije o tome da li omogućavaju građanima koji to traže da prijave prebivalište na adresi centra; o broju građana koji je do sada prijavljen; da li imaju podatke o nacionalnoj strukturi lica koja se koriste ovim pravom, sa posebnim osvrtom na pripadnike romske nacionalne manjine; o problemima sa kojima se centri susreću u praksi prilikom primene propisa kojima je uređeno prijavljivanje prebivališta na adresi centra; o merama i aktivnostima koje preduzimaju u cilju regulisanja ličnog statusa pojedinaca koji se suočavaju sa problemom pravne nevidljivosti.
U skladu sa ovlašćenjem da sprovodi istraživanja kako bi stekao uvid u stanje ljudskih prava, identifikovao probleme i formulisao preporuke u cilju ostvarivanja, zaštite i unapređenja ljudskih prava, Pokrajinski zaštitnik građana-ombudsman je sproveo istraživanje o tome u kojoj meri zaposleni u pokrajinskim sekretarijatima kao delu pokrajinske uprave vladaju jezicima nacionalnih manjina, da li je poznavanje jezika koji su u službenoj upotrebi u organima APV uslov za zasnivanje radnog odnosa na određenim radnim mestima, kao i na koji način su zaposleni dokazivali da vladaju određenim jezikom.
Nakon sumiranja rezultata Pokrajinski ombudsman je uputio pojedinačne preporuke pokrajinskim organima uprave u cilju unapređenja stanja u oblasti službene upotrebe jezika i pisama nacionalnih manjina koji su u ravnopravnoj službenoj upotrebi u organima APV.
Pokrajinski zaštitnik građana – ombudsman sproveo je novo istraživanje o položaju žena u nacionalnim savetima, odnosno njihovom učešću u radu nacionalnih saveta u nameri da pokaže koliko su nakon izbora u oktobru 2014. godine za članove nacionalnih saveta nacionalnih manjina poštovali zakonsku obavezu o kandidovanju 30 odsto žena na listama i koliko njih je zaista izabrano u nacionalni savet.
Rezultati istraživanja pokazuju da je došlo je do blagog povećanja učešća žena, jer je njihov broj nešto veći – ukupno 106 žena, odnosno osam žena više nego u prethodnom periodu. Pokrajinski zaštitnik građana – ombudsman ukazuje, kao i nakon prethodna dva istraživanja o položaju žena u nacionalnim savetima, na potrebu promovisanja žena na mestima odlučivanja. Nacionalni saveti treba da nastave da ohrabruju angažovanje žena i aktivno ih uključujuu rad nacionalnog saveta i njihovih radnih tela, organizuju obuke o rodnoj ravnopravnosti i ženskim ljudskim pravima i da doprinose ostvarivanju principa rodne ravnopravnosti u društvu i uključuju ovaj princip u sve svoje aktivnosti.