Istraživanja
Istraživanja Pokrajinskog zaštitnika građana - ombudsmana sprovode se kako bi se sakupili i obradili podaci u cilju utvrđivanja stepena ostvarivanja, zaštite i unapređenja ljudskih prava u AP Vojvodini u oblastima kojima se institucija bavi, a u skladu sa ovlašćenjima navedenim u Pokrajinskoj skupštinskoj odluci o Pokrajinskom ombudsmanu.
Posebno značajna činjenica u vezi sa istraživanjima Pokrajinskog zaštitnika građana - ombudsmana je da ona na sistematičan način dokumentuju stanje ljudskih prava u AP Vojvodini u određenom vremenskom periodu. Imajući u vidu činjenicu da se u pojedinim oblastima ostvarivanja, zaštite i unapređenja ljudskih prava podaci ne prikupljaju, niti sistematski obrađuju, istraživanja naše institucije su neretko prvi i pionirski koraci ka sistematskom praćenju i dokumentovanju stanja ljudskih prava i mogućnostima njihovog ostvarivanja u odnosu na lokalne i pokrajinske organe uprave na teritoriji AP Vojvodine.
Publikacije Pokrajinskog zaštitnika građana - ombudsmana dokumentuju pojedine aktivnosti institucije i nude njena, kao i iskustva drugih institucija, organizacija i pojedinaca/ki u različitim oblastima ostvarivanja, zaštite i unapređenja ljudskih prava. Kao i u slučaju istraživanja, pojedine publikacije Pokrajinskog zaštitnika građana - ombudsmana bile su među prvima u Republici Srbiji i AP Vojvodini koje su se na specifičan način bavile nekom od oblasti ili načina institucionalne zaštite i unapređenja ljudskih prava.
Pokrajinski ombudsman pristupio je prikupljanju podataka o romskim naseljima u jedinicama lokalnih samouprava na teritoriji AP Vojvodine, sa ciljem da i ova institucija u okvirima svojih nadleţnosti da svoj doprinos sveobuhvatnom i detaljnom sagledavanju stanja u vezi sa ostvarivanjem jednog od osnovnog ljudskog prava, prava na jednak pristup stanovanju, što podrazumeva stambeni smeštaj odgovarajućeg standarda i za pripadnike romske zajednice.
Opštepoznata je činjenica da veliki broj Roma, bilo da stanuje u gradu ili na selu, ţivi u veoma lošim stambenim uslovima. Naselja u kojima ţive imaju pravno neregulisan status, nedovoljno su opremljena infrastrukturom, prenaseljena su, veoma je mali broj stambenih jedinica, okruţenje je siromašno, a udaljenost od osnovnih društvenih sadrţaja i servisa velika. Pored toga, većina Roma ne poseduje odgovarajuću dokumentaciju o vlasništvu na svojim domovima ili zemljištu, što dodatno komplikuje probleme stanovanja Roma. Jedan deo njih ţivi u tuđim objektima ili na tuđem zemljištu, najčešće nekadašnjem "društvenom".
Pokrajinski ombudsman je petu godinu za redom prikupio podatke o nasilju u porodici od institucija koje se bave rešavanjem ovog problema. Kao i prethodne godine podatke su dostavile sve policijske uprave na teritoriji AP Vojvodine i većina centara za socijalni rad. Sudovi za prekršaje su u značajno manjem broju (samo 23) nego ranijih godina (34 do 40) odgovorili na upitnik. Nakon reforme pravosuđa 2009. godine veliki broj tužilaštava i sudova nije dostavio podatke o nasilju u porodici za tu godinu, a 2010. godine podatke su dostavili svih 8 osnovnih sudova i 8 osnovnih tužilaštava u AP Vojvodini.
Pretpostavljamo da dostavljene informacije obuhvataju i podatke jedinica za koje su nadležni osnovna tužilaštva i osnovni sudovi. Ovu pretpostavku izvodimo na osnovu rezultata o ukupnom broju zabeleženih slučajeva u ovim institucijama, a koji se kreću u okviru zbirnih rezultata prethodnih godina kada su podatke dostavljali iz 22 opštinska tužilaštva i 30 opštinskih sudova.
Grupa stručnjaka za pravdu po meri deteta pri Savetu Evrope donela je smernice u cilju zaštite dece u pravosudnom i administrativnom sistemu. Sa željom da deca i mladi učestvuju u osmišljavanju ovih smernica za njih je sastavljen upitnik, a relevantnim institucijama zemalja članica Saveta Evrope ponuđena je saradnja u istraživanju među decom i mladima, pre svega u prikupljanju podataka. Pokrajinski ombudsman se opredelio da istraživanje sprovede u srednjoškolskim domovima učenika/ca na teritoriji AP Vojvodine, s obzirom na to da je učesnicima istraživanja omogućen slobodan izbor ciljne grupe koju će ispitivati. Pri izboru srednjoškolskih domova rukovodili smo se specifičnostima u načinu života, odrastanja i obrazovanja dece daleko od kuće, uz pretpostavku da takve okolnosti mladim ljudima nameću potrebu za promenom navika, nezavisnije i samostalnije donošenje odluka i prihvatanje odgovornosti za svoje ponašanje u većoj meri u odnosu na njihove vršnjake. Iako su istraživanjem bili obuhvaćeni samo mladi koji žive u specifičnim uslovima, dobijeni rezultati se u velikoj meri podudaraju sa rezultatima koje je objavio Savet Evrope i svakako ukazuju na to šta mladi uzrasta od 14 do 18 godina smatraju važnim za osećaj pravde po njihovoj meri. Treba, međutim, imati u vidu da je konačan uzorak istraživanja Saveta Evrope činilo 3721 ispitanika/ca iz 25 zemalja, a da su čak 23 odsto uzorka činili ispitanici/e iz Srbije.
Pokrajinski ombudsman, kao nezavisna institucija koja za cilj ima zaštitu i unapređivanje ljudskih prava i sloboda, u 2010. godini stavio je akcenat na istraživanje medijske situacije na teritorji AP Vojvodine, a koja se tiče informisanja na jezicima nacionalnih zajednica. Razlog potrebe sagledavanja stanja u ovoj oblasti leži u činjenici da je od društveno-političkih promena 2000. godine u medijskoj sferi došlo do promena koje usled delovanja različitih faktora, utiču na neometano, stabilno, efikasno funkcionisanje medija, kao i na slobodno, nepristrasno i istinito informisanje.
Zbog veoma teškog položaja medija, posebno manjinskih, zatim zbog nedostatka odgovarajućeg modela i strategije za nastavak procesa privatizacije, nedostatka odgovarajućeg finansijskog ambijenta, odnosno nepostojanja institucionalnih mehanizama koji garantuju dugoročni opstanak manjinskih medija, neravnopravnih uslova u kojima nakon zaustavljenog procesa privatizacije sada deluju mediji i konačno, zbog predstojeće izrade medijske strategije u Srbiji i Vojvodini Pokrajinski ombudsman smatra da je potrebno izraditi poseban izveštaj o položaju manjinskih medija, odnosno manjinskom informisanju.
