Zajednički problem – slabo poznavanje srpskog jezika
"Verujem da je studija, koja nam je danas predstavljena, korisno štivo i za nas u AP Vojvodini, jer se i mi u pokrajini suočavamo sa sličnim problemima. Mladi ljudi i u Vojvodini, zbog nepoznavanja srpskog jezika, napuštaju Srbiju i svoje dalje školovanje nastavljaju u inostranstvu", izjavila je Aniko Muškinja Hajnrih, pokrajinska ombudsmanka na predstavljanju „Studije o mogućnostima unapređenja učenja srpskog kao nematernjeg jezika u osnovnim školama u opštinama Preševo, Bujanovac i Medveđa“.
Studiju je, u saradnji sa Ministarstvom prosvete, nauke i tehnološkog razvoja, pomenutim lokalnim samoupravama, Nacionalnim savetom Albanaca, Zavodom za unapređivanje obrazovanja i vaspitanja i Zavodom za vrednovanje kvaliteta obrazovanja i vaspitanja, izradilo Koordinaciono telo Vlade Republike Srbije za opštine Preševo, Bujanovac i Medveđu. Izradi studije je prethodilo istraživanje kojim su obuhvaćene sve osnovne škole u kojima se nastava odvija na albanskom jeziku u opštinama Preševo, Bujanovac i Medveđa, učenici, nastavnici, roditelji, direktori škola, donosioci odluka na lokalnom nivou, predstavnici civilnog društva, državnih organa, opštinske uprave i privrednog sektora.
Glavni nalaz istraživanja je da nastava na srpskom kao nematernjem jeziku i znanje učenika nisu na zadovoljavajućem nivou i da učenici nemaju funkcionalno znanje srpskog jezika da bi mogli, pismeno i usmeno, komunicirati i razumeti sagovornika. Doduše, mali broj učenika poseduje jezičku kompetenciju, ali nju nije, kako je naglašeno, stekao u nastavnom procesu. Poseban problem su nastavnici, jer nijedan od ukupno 41 nastavnika srpskog kao nematernjeg jezika nije prošao obuku za nastavu srpskog kao nematernjeg jezika. Pored toga što ne poseduju odgovarajuću stručnu spremu, istraživanjem je identifikovana potreba za usavršavanjem nastavnika, kako bi što bolje ovladali standardnim srpskim jezikom.
U cilju unapređenja nastave i učenja srpskog kao nematernjeg jezika, uspešnije integracije učenika i njihovog kasnijeg što boljeg pozicioniranja na tržištu rada, u studiji je donosiocima odluka ponuđen čitav niz preporuka.
Izradu Studije ekspertski i finansijski su podržali Kancelarija visoke komesarke za nacionalne manjine i ambasada Velike Britanije.