Globalna kampanja „16 dana aktivizma protiv nasilja prema ženama”, koja svake godine traje od 25. novembra, Međunarodnog dana borbe protiv nasilja prema ženama, i 10. decembra, Međunarodnog dana ljudskih prava, bila je povod tome da zamenica Pokrajinskog zaštitnika građana - ombudsmana za ravnopravnost polova Snežana Knežević tokom protekle sedmice u ime ove institucije podrži aktivnosti pokrajinske kampanje „Zajedno protiv nasilja prema ženama”.

Pokrajinsku regionalnu kampanju organizuje Ženska parlamentarna mreža i Odbor za ravnopravnost polova Skupštine AP Vojvodine, a u saradnji sa lokalnim samoupravama.  Okrugli stolovi u okviru ove kampanje do sada su održani u Malom Iđošu, Adi, Vrbasu i Odžacima.

Cilj ovakvih aktivnosti je jačanje svesti javnosti o različitim vrstama nasilja prema ženama, koje se svakodnevno dešava, kako kod nas, tako i širom sveta i ukazivanja na potrebu zajedničke saradnje, umrežavanja institucija, važnosti aktivizma, identifikacije nasilja kao uvek aktuelnog problema i zajedničkog angažovanja na iznalaženju rešenja.

S obzirom na to da je od velike je važnosti da nadležne institucije  preuzmu odgovornost u slučajevima nasilja prema ženama i u porodici, da reaguju, zaštite i spreče nasilje prema ženama, pored zamenice Knežević kao gošće, predstavnica Ženske parlmentarne mreže i Odbora za ravnopravnost polova Skupštine AP Vojvodine, na okruglim stolovima su učestvovali i lokalne zvaničnice i zvaničnici, odbornice i  odbornici skupština pomenutih opština, predstavnice i predstavnici opštinskih radnih tela za rodnu ravnopravnost, policije, Centra za socijalni rad, Doma zdravlja i organizacija civilnog društva.

Na okruglim stolovima govori se o tome da je još 2011. Vlada Srbije donela Opšti protokol o postupanju i saradnji ustanova, organa i organizacija u situacijama nasilja nad ženama u porodici i u partnerskim odnosima, koji promoviše načelo multisektorskog pristupa u rešavanju ovog problema, odnosno zajedničko i koordinisano delovanje pravosudnih organa, policije, centara za socijalni rad, zdravstvenih i drugih ustanova uključenih u proces zaštite žrtve. Nadalje, Zakon o sprečavanju nasilja u porodici (koji počeo da se primennjuje 1. juna ove godine) ustanovljava obaveznu koordinaciju i saradnju između njih. Stoga su ovakvi okrugli stolovi prilika za razmene iskustava i ideja u pogledu efikasnijeg delovanja na sprečavanju rodno zasnovanog nasilja na lokalnom nivou, kao i da se sagleda primena i efekti propisa u ovoj oblasti i mere podrške na nivou Pokrajine. 

Posebno je istaknuto da Ženska parlamentarna mreža, ali i ostali pokrajinski rodni i drugi mehanizmi za zaštitu ljudskih prava putem ovakvih diskusija,  žele  da pruže podršku unapređenju saradnje između lokalnih institucija koje se bave prevencijom i zaštitom od nasilja u porodici. 

Izvori fotografija: www.skupstinavojvodine.gov.rs

Dana 28. novembra 2017. godine u svečanoj sali Gimnazije „Svetozar Marković“ u Novom Sadu, zamenici Pokrajinskog zaštitnika građana – ombudsmana Snežana Knežević, Janoš Oros i Milan Dakić i savetnica Andrijana Čović održali su pred članovima učeničkog parlamenta i drugim zainteresovanim učenicima svih razreda škole, svojevrsni čas o ljudskim pravima.
Pored upoznavanja sa pojmom, značajem i razvojem ljudskih prava kroz istoriju, te normativnim, institucionalnim i funkcionalnim mehanizmima njihovog ostvarivanja, zaštite i unapređenja, posebno je bilo reči o radu institucije ombudsmana u oblasti ravnopravnosti polova, prava nacionalnih manjina i prava deteta.
U delu koji je bio posvećen rodnoj ravnopravnosti sa učenicima i učenicama razgovarano je o različitom položaju žena i muškaraca u društvenom, ekonomskom, obrazovnom kontekstu i u javnom i političkom životu. Kroz fotografije prikazan je različit položaj žena i muškaraca, razgovarano o njihovim stavovima i potrebi unapređenja položaja žena, odnosno podsticanju jednakih mogućnosti za žene i muškarce i promociji rodne ravnopravnosti.
Kao najbitnije obeležje Vojvodine, po čemu je prepoznatljiva u Evropi, istaknuta je heterogenost njenog stanovništva. Ukazano je da na teritoriji pokrajine živi 28 različitih nacionalnih manjina, čiji položaj je regulisan Ustavom republike Srbije, Zakonom o zaštiti prava i sloboda nacionalnih manjina i nizom drugih propisa koji se odnose na neke druge oblasti, ali sadrže odredbe o pravima nacionalnih manjina. Učenici su upoznati da, pored opštih ljudskih prava Ustav garantuje pripadnicima nacionalnih manjina i neka dodatna (individualna ili kolektivna) prava, koja oni ostvaruju neposredno ili preko svojih predstavnika i na taj način učestvuju u odlučivanju (ili sami odlučuju) o pojedinim pitanjima iz oblasti kulture, obrazovanja i informisanja na jeziku nacionalne manjine, kao i službene upotrebe manjinskog jezika i pisma.
Imajući u vidu prisustvo velikog broja članova učeničkog parlamenta, kao zakonom utvrđenog oblika udruživanja učenika putem kojeg ostvaruju svoje pravo na aktivno učešće u procesu planiranja razvoja škole, obaveštavanje o pitanjima od značaja za njihovo školovanje, davanje mišljenja i predloga, poseban akcenat je stavljen na važnost participacije dece, kao jednog od četiri osnovna principa Konvencije UN o pravima deteta. Kroz primere aktivnosti dece iz celog sveta koja su sopstvenim zalaganjem doprinela zaštiti i unapređenju prava deteta na školovanje, lečenje, pristup pravdi i u mnogim drugim slučajevima, ali i konkretne teme i probleme sa kojima se suočavaju u svakodnevnom životu, učenici su pokretali zanimljive rasprave u kojima su iznosili svoja gledišta i moguća rešenja, pri čemu upoznati sa pojedinačnim pravima koja uživaju u određenim životnim situacijama i načinima njihove zaštite. Ističući nedostatak životnog iskustva kao njihovu najveću prednost, koja im omogućava da razmišljaju van ustaljenih šema i kalupa koji su razvili odrasli i da tako iznalaze originalna rešenja, predstavnice i predstavnici ombudsmana apelovali su na učenike da u što većoj meri „vežbaju“ svoje pravo da budu saslušani, da se informišu i slobodno izražavaju svoje mišljenje.

U Srbiji nacionalne manjine, kao i u drugim zemljama, imaju probleme i poteškoće, ali su sve to rešivi problemi i to mnogo lakše rešivi nego ekonomski, problemi u školstvu ili zdravstvu. Ovo je bilo jedno od zapažanja izrečenih na okruglom stolu „Prava nacionalnih manjina u ustavno-pravnom sistemu Republike Srbije”, koji je organizovao SANU, a na kom je prof. dr Zoran Pavlović, pokrajinski zaštitnik građana - ombudsman, govorio o službenoj upotrebi jezika i pisama nacionalnih manjina. 

Predsednik Odbora za proučavanje nacionalnih manjina i ljudskih prava u SANU Tibor Varadi istakao je da sve evropske zemlje imaju nacionalne manjine, više kultura, više jezika i da se suočavaju sa poteškoćama.

„Nacionalne manjine treba da imaju svoja prava, ali treba i da nauče jezik većine. Ima problema, ali su oni rešivi. U Srbiji postoje zakoni o nacionalnim savetima, koji u poslednje vreme izazivaju polemike”, pojasnio je akademik Varadi.

Kako kaže, važno je da se o poteškoćama koje postoje razgovara, te napominje da su prava manjina važan segment za priključenje Srbije EU, ali i da je važno precizno odrediti šta treba raditi.

Srbija je u Akcionom planu za Poglavlje 23 za pristupanje EU prihvatila brojne obaveze u vezi sa izmenom postojećih zakona i drugih propisa kojima je uređen položaj nacionalnih manjina.

Na okruglom stolu učestvovali su još i potpredsednik Pokrajinske vlade Mihalj Njilaš, prof. dr Tamaš Korhec, prof. dr Petar Teofilović, dr Goran Bašić, prof. dr Dubravka Valić Nedeljković, prof. dr Branimir Stojković, dr Zoran Lutovac, dr Aleksandra Djurić Bosnić i drugi stručnjaci i stručnjakinje u oblasti prava nacionalnih manjina.

Izvor: www.rtv.rs

Fotografija: Tanjug

Konferencija za medije Pokrajinskog koordinacionog tima Mreže „Život bez nasilja”, kao najava sprovođenja međunarodne kampanje „16 dana aktivizma protiv nasilja prema ženama” na teritoriji AP Vojvodine, održana je danas u Pokrajinskoj vladi. „16 dana aktivizma protiv nasilja prema ženama” je globalna kampanja koju svake godine sprovodi oko 1700 organizacija u više od 100 država sveta. Kampanja počinje 25. novembra na Međunarodni dan borbe protiv nasilja nad ženama i završava se 10. decembra na Dan ljudskih prava.

Održavanje današnje konferencije za medije inicirao je Pokrajinski zaštitnik građana - ombudsman, kao institucija koja je već trinaest godina na čelu koordinacionog tima Mreže „Život bez nasilja”, a koju čine predstavnici i predstavnice pokrajinskih institucija nadležnih za prevenciju i suzbijanje nasilja u porodici i rodno zasnovanog nasilja.

Nakon kratkog osvrta na informacije iz medija o ubistvu žene iz Pančeva od strane njenog partnera kao posledicu nasilja u porodici upravo u nedelji kada počinje svetska kampanja „16 dana aktivizma protiv nasilja prema ženama”, medijima su se obratile Snežana Knežević, zamenica Pokrajinskog zaštitnika građana - ombudsmana za ravnopravnost polova, Ana Tomanova Makanova, predsednica Odbora za rodnu ravnopravnost Skupštine APV i koordinatorka Ženske parlamentarne mreže, Svetlana Selaković, pomoćnica pokrajinskog sekretara za ravnopravnost polova u Pokrajinskom sekretarijatu za socijalu politiku, demografiju i ravnopravnost polova i Diana Milović, direktorka Zavoda za ravnopravnost polova.  

Snežana Knežević je ovom prilikom ukazala na svrhu, ciljeve postojanja i aktivnosti Mreže „Život bez nasilja”, kao jedinstvenog, specijalizovanog, regionalnog  koordinacionog mehanizma koji okuplja pokrajinske institucije nadležne za postupanje u slučajevima nasilja u porodici i rodno zasnovanog nasilja, pozivajući prisutne da 12. decembra dođu na njenu trinaestu po redu godišnju konferenciju koja će se baviti prvim iskustvima u primeni novog Zakona o sprečavanju nasilja u porodici.

Naglašavajući značaj kontinuiteta učešća pokrajinskih rodnih mehanizama u globalnoj kampanji „16 dana aktivizma protiv nasilja prema ženama”, Ana Tomanova Makanova je najavila četiri tribine Odbora za ravnopravnost polova Skupštine APV i Ženske parlamentarne mreže pod nazivom „Zajedno protiv nasilja”, koje će se u saradnji sa lokalnim rodnim mehanizmima i skupštinama jedinica lokalnih samouprava održati u Opštinama Odžaci, Vrbas, Mali Iđoš i Ada.

Nakon osvrta na ranije sprovedene i tekuće projekte dva pokrajinska sekretarijata o čijim aktivnostima je govorila, Svetlana Selaković je najavila dva njihova događaja u okviru predstojeće kampanje. Pokrajinski sekretarijat za zdravstvo će 5. decembra, nakon konferencije za medije, u Skupštini AP Vojvodine održati konferenciju pod nazivom „Zaštita žrtava seksualnog nasilja u Republici Srbiji – mogućnosti i izazovi”, dok će Pokrajinski sekretarijat za socijalnu zaštitu, demografiju i ravnopravnost polova 7. decembra javnosti predstaviti rezultate studije otome kako institucije i mladi srednjoškolskog uzrasta poimaju žene iz manjinskih, ranjivih društvenih grupa - žene koje žive na selu, Romkinje, žene sa invaliditetom i samohrane majke. Istraživanje je sprovedeno u 10 vojvođanskih gradova i opština, dok je jedan od glavnih zaključaka da su ženama iz ranjivih društvenih grupa institucije, a samim tim i ostvarivanje i zaštita njihovih ljudskih prava, nedostupnije u odnosu na žene iz drugih društvenih grupa i muškarce.

Naglašavajući činjenicu da su aktivnosti Zavoda za ravnopravnost polova najvećim delom  usmerene ka lokalnim zajednicama, Diana Milović je najavila održavanje šest tribina Zavoda namenjenih informisanju javnosti o prepoznavanju, prevenciji i postupanju u slučajevima nasilja u porodici i rodno zasnovanog nasilja. Tribine pod nazivom „Kroz život bez nasilja” će se tokom trajanja kampanje, od 27. novembra do 5. decembra, održati u Sremskoj Mitrovici i Rumi, Staroj Pazovi, Irigu, Inđiji i Novom Sadu. Primerom žene iz jedne lokalne zajednice u Vojvodini, koja je izjavila da je nakon 30 godina braka tek tog dana, na toj tribini, shvatila da je 30 godina bila maltretirana, Milović je ujedno ukazala i na cilj svih aktivnosti koje se sprovode tokom kampanje „16 dana aktivizma protiv nasilja prema ženama”. Svrha aktivnosti Pokrajinskog koordinacionog tima Mreže „Život bez nasilja” je uticanje na promenu svesti i modela ponašanja žena i muškaraca na individualnom nivou, kako bi se kasnije ta promena odrazila i na institucije, ali na društvo u celini, koje će umeti da prepozna, osudi i sankcioniše nasilje, ali i da redovno radi na njegovoj  prevenciji.

Osnovna poruka današnje konferencije za medije je da je jedan od najvažnijih zadataka nadležnih institucija da rade na podizanju svesti javnosti o tome da je nasilje u poridici i rodno zasnovano nasilje prvenstveno društveni, a ne lični i pojedinačni problem, kao i da stvore što adekvatnije uslove za pružanje svake vrste podrške - od informacija, preko zaštite, sprovođenja propisanih postupaka, pa do ličnog i ekonomskog osnaživanja - za sve osobe koje su se našle u situaciji porodičnog ili rodno zasnovanog nasilja. Podrška ovim osobama mora biti sistemska, kontinuirana i pravovremena, uz njihovo odgovarajuće praćenje kako se ne bi ponovo našle u situaciji nasilja, bilo u ulozi njegove primarne ili sekundarne žrtve ili počinioca.

„Najveći broj obraćanja građanki i građana Pokrajinskom zaštitniku građana - ombudsmanu odnosi se na socijalna pitanja, nezaposlenost, siromaštvo, a tek manji broj na povredu prava nacionalnih manjina. Postojeći institucionalni i pravni okvir u četiri oblasti ključne za ostvarivanje prava nacionalnih manjina - obrazovanju, kulturi, informisanju i službenoj upotrebi jezika - je zadovoljavajući, ali je primena propisa ponekad neujednačena i selektivna, naročito kada su u pitanju njihova kolektivna prava. Među njima dominiraju pritužbe u vezi sa upisom ličnih imena pripadnika nacionalnih manjina u izvornom obliku u javne isprave,” istakao je prof. dr Zoran Pavlović, pokrajinski zaštitnik građana - ombudsman, na današnjoj trećoj sednici Zajedničkog konsultativnog odbora  Komiteta regiona EU – RS, održanoj u Skupštini AP Vojvodine.

Treća sednica Zajedničkog konsultativnog odbora  Komiteta regiona EU – RS održana je u dve sesije. Prva se bavila pregovorima o pristupanju Republike Srbije Evropskoj uniji i njihovom uticaju na subnacionalni nivo vlasti, a druga manjinskim prava na subnacionalnom nivou u Republici Srbiji i Evropskoj uniji.

U svom izlaganju o manjinskim pravima tokom druge sesije, profesor Pavlović je ukazao i na konkretne promene u ovoj oblasti inicirane od strane Pokrajinskog zaštitnika građana - ombudsmana, a koje su dovele do unapređenja mogućnosti ostvarivanja prava pripadnika nacionalnih manjina pred matičarskim službama usled donošenja novog Uputstva o vođenju matičnih knjiga i obrascima matičnih knjiga. Osim što prati stanje međunacionalnih odnosa u sredinama koje su pretežno nastanjene manjinskim življem, Pokrajinski zaštitnik građana - ombudsman, u skladu sa svojim nadležnostima i ovlašćenjima, sprovodi i istraživanja u oblasti nacionalnih manjina, od kojih su se poslednja dva odnosila na prava pripadnika romske nacionalne zajednice. U toku je prikupljanje podataka i za jedno istraživanje o informisanju dece predškolskog i školskog uzrasta na jezicima i pismima nacionalnih manjina, a ova institucija sprovela je i istraživanje o broju zaposlenih u pokrajinskim organima koji govore neki od jezika u službenoj upotrebi na području AP Vojvodine, naveo je profesor Pavlović.

Današnju sednicu Zajedničkog konsultativnog odbora  Komiteta regiona EU – RS zajednički su organizovali Evropski komitet regiona, Ministarstvo državne uprave i lokalne samouprave Republike Srbije, Pokrajinska Vlada i skupština AP Vojvodine. Predsedavajući sednice bili su Franko Jakop, predsednik Regionalnog saveta Regije Friuli Venecija Djulija i Dejan Jovanović, predsednik Opštine Niška Banja, obojica kopredsedavajući Zajedničkog konsultativnog odbora Komiteta regiona EU – RS.

Prisutnima su se tokom prve sesije obratili Sem Fabrici, ambasador i šef Delegacije Evropske unije u Republici Srbiji, Branko Ružić, ministar državne uprave i lokalne samouprave u Vladi Republike Srbije, Igor Mirović, predsednik Pokrajinske Vlade, Ištvan Pastor, predsednik Skupštine AP Vojvodine, Branko Budimir, pomoćnik ministra, Ministarstvo za evropske integracije u Vladi Republike Srbije, Erik Černovic, zamenik generalnog sekretara Centralno-evropske inicijative, Darko Bulatović, predsednik Stalne konferencije gradova i opština i Mihailo Vesović, zamenik generalnog menadžera Privredne komore Srbije.

Uz profesora Pavlovića, u drugoj sesiji govorili su Mihalj Njilaš, potpredsednik Pokrajinske vlade i pokrajinski sekretar za obrazovanje, propise, upravu i nacionalne manjine – nacionalne zajednice, Ivan Bošnjak, državni sekretar u Ministarstvu državne uprave i lokalne samouprave, Nora Hajrinen, šef Političkog odeljenja, Delegacije Evropske unije u Republici Srbiji, kao i članovi i članice Zajedničkog konsultativnog odbora Komiteta regiona EU – RS - Sabina Dazdarević, odbornica Skupštine opštine Tutin i Vladica Dimitrov, predsednik Opštine Pirot iz Srbije, Valter Flego, istarski župan iz Hrvatske i Alin - Adrian Nica, predsednik Opštine Dudešti Noi Timiš iz Rumunije.