Pokrajinski ombudsman o primeni rodno osetljivog jezika u službenoj upotrebi
Povodom Međunarodnog dana maternjeg jezika 21.Februara, održana je tribina pod nazivom Normiranje rodno osetljivog jezika. Namera organizatora - Centra za rodne studije i Filozofskog fakulteta u Novom Sadu je da otvore pitanja o procesima normiranja maternjeg jezika sa stanovišta uvažavanja prava “drugačijih” za koje do sada nije ponuđena normativna službena i javna upotreba, pre svega u sredinama u kojima se govori i upotrebljava više maternjih jezika (žene, osobe sa invaliditetom, izbeglice i raseljene osobe, pripadnici nacionalnih zajednica, druge seksualne orijentacije, druge vere itd.).
Zamenica za ravnopravnost polova Danica Todorov je govorila o aktivnostima Pokrajinskog ombudsmana za primenu rodno osetljivog jezika u službenoj upotrebi koje su dovele do preporuke organima i organizacijama AP Vojvodine o tome da se nediskriminatorna rodna terminologija ugradi u sve pokrajinske skupštinske odluke, pokrajinske uredbe, odluke, deklaracije, rezolucije, poslovnike, pravilnike, uputstva, naredbe, rešenja, preporuke, zaključke i druge akte, te da se prilikom donošenja pojedinačnih pravnih akata vodi računa o rodnoj terminologiji. Preporuka je primenjena u Pokrajinskoj skupštinskoj odluci o Vladi AP Vojvodine i u Pokrajinskoj uredbi o utvrđivanju zvanja i zanimanja zaposlenih u pokrajinskim organima i o načelima za unutrašnju organizaciju i sistematizaciju radnih mesta. Rodno osetljiv srpski jezik primenjen je u Pokrajinskoj skupštinskoj odluci o pokrajinskom ombudsmanu i u Pokrajinskoj skupštinskoj odluci o ravnopravnosti polova.
Pokrajinski ombudsman je 2009. godine za zaposlene u pokrajinskim organima uprave održao nekoliko seminara o mogućnostima korišćenja nediskriminatorne terminologije u pravnim propisima i njenom uvođenju u pokrajinske propise, uz obrazloženje da jezik propisa šalje poruke, koje nisu rodno neutralne, nego rodno obojene i da se rodno osvešćena politika odnosi i na jezičku praksu organa uprave, uprkos tome što još ne postoje jasni standardi i politika primene jezika u službenim dokumentima, niti u javnom ophođenju. Rodno neosvešćena upotreba jezika u propisima obnavlja patrijarhalne kodove u društvu na simboličkoj osnovi i dovodi do jezičkog seksizma, ali i diskriminacije žena u društvenoj stvarnosti, rekla je, između ostalog zamenica za ravnopravnost polova Danica Todorov.
Profesorka emeritus dr Svenka Savić je govorila o teorijskim osnovama i empirijskim podacima za rodno osetljiv sprski jezik, studentkinja doktorskih rodnih studije Smiljana Milinkov o rodno osetljivom jeziku u nastavi na Odseku za medijske studije pri Filozofskom fakultetu, a lektorka Marjana Stevanović o normativnoj praksi rodno osetljivog jezika u dnevnom listu Danas.
Dan maternjeg jezika, 21. februar proglasila je Generalna skupština UNESKO 1999. godine, kao sećanje na studente koji su tog dana 1952. godine ubijeni u Daki u Istočnom Pakistanu, danas Bangladešu, jer su protestovali zbog toga što njihov maternji jezik nije proglašen za zvanični.
Prema procenama, gotovo svakodnevno u svetu nestane po jedan jezik, a lingvisti predviđaju da će od oko 6.000 jezika, do kraja 21. veka odumreti više od polovine, čak i do 90 odsto.
Najviše su ugroženi jezici sa malim brojem govornika i jezici koji pripadaju malim zajednicama koje nisu civilizovane sa stanovišta zapadnih standarda i nemaju institucije, smatraju lingvisti.
Srbija je 2006. godine ratifikovala Evropsku povelju o regionalnim i manjinskim jezicima.
