Saopštenje povodom Evropskog dana jezika: Zaboravljena osnovna funkcija jezika
Sutra, 26. septembra, obeležava se Evropski dan jezika, u kojem se posebna pažnja posvećuje negovanju i održavanju jezičke raznolikosti, značaju učenja jezika, posebno u svrhu povećanja višejezičnosti i interkulturalnog razumevanja.
Vojvodina je, etnički i jezički gledano, jedinstveni region u našoj zemlji i Evropi. U njoj se govori veliki broj jezika, u službenoj upotrebi je više jezika, pokrajinski javni servis emituje program na deset jezika. Pored toga, jezici koji se govore na teritoriji Vojvodine neguju se u nastavi od najranijih uzrasta, kao i putem aktivnosti brojnih kulturnih udruženja.
Iako sve navedene okolnosti ukazuju na postojanje preduslova za negovanje i održavanje jezičke raznolikosti, u praksi se pokazuje da je jezik postao sredstvo razdvajanja, stvaranja tenzija i dnevno-političkog manipulisanja. Ranije istraživanje Pokrajinskog zaštitnika građana pokazalo je da se vršnjačke grupe međusobno odvajaju zbog jezika kojim govore, a time i po nacionalnoj/etničkoj pripadnosti. Razloge treba tražiti u zanemarivanju višedecenijskog problema kvalitetnog učenja srpskog jezika pripadnika nacionalnih manjina, ali i učenja jezika društvene sredine gde većinu stanovništva čine pripadnici neke od nacionalnih manjina. Mladi nepoznavanjem jezika gube kontakt sa onima koji ne govore njihov jezik, samim tim dolazi do izolacije i nestanka potrebe da se jezik „drugog" nauči, jer komunikacija ne postoji.
Odvojena odeljenja u školama prema nastavnom jeziku, kao i odsustvo aktivnosti koje bi približile učenike koji se međusobno razlikuju prema nacionalnosti, veroispovesti itd. ne doprinose pospešivanju komunikacije, upoznavanju, niti interkulturalnom razumevanju. Odsustvo društveno prihvatljivih i poželjnih vrednosti, društvena anomija, haotična medijska scena i izražena politička nezrelost u postojećim okolnostima lako može dovesti do međunacionalnih netrpeljivosti, koje se neretko manifestuju ne samo verbalnim sukobima, već, nažalost, i fizičkim.
Obeležavanje Evropskog dana jezika inicirao je Savet Evrope 6. decembra 2001. godine i od tada se obeležava zajedno sa Evropskom unijom svake godine 26. septembra. Jezička raznolikost i služenje sa dva ili više jezika je sredstvo koje može doprineti boljem razumevanju različitih kultura, te je stoga potrebno uložiti mnogo napora kako bi se u Srbiji napravio vidljiv, pozitivan pomak.