Povodom Svetskog dana starijih osoba - PRAVO NA DOSTOJANSTVO
Skupština Ujedinjenih nacija proglasila je 1991.godine 1.oktobar za Svetski dan starijih osoba, kako bi pažnju javnosti fokusirala na položaj i probleme starijih osoba i važnost dostojanstvenog starenja.
Broj starijih osoba u svetu raste. Prema podacima Svetske zdravstvene organizacije, u periodu od 2000 do 2050. godine broj starijih osoba će se povećati sa 605 miliona na dve milijarde. Sa produženjem životnog veka povećava se i broj starih, hronično obolelih i funkcionalno zavisnih osoba, čije zbrinjavanje zahteva ogromna materijalna izdvajanja i to je činjenica o kojoj se u Srbiji mora voditi računa. U strukturi stanovništva Srbije osobe starije od 65 godina učestvuju sa 17, 4 %, što njeno stanovništvo čini jednim od najstarijih na svetu. Demografske projekcije Republičkog zavoda za statistiku govore da će se taj procenat u bućnosti samo povećavati.
Ono što ovogodišnje obeležavanje Svetskog dana starih razlikuje u odnosu na sva prethodna je pandemija izazvana korona virusom. Zbog pandemije, osobe starije od 65 godina života bile su suočene sa zabranom kretanja i morale su da menjaju svoj svakodnevni ritam, kako u kućnim, tako i u ustanovama socijalne zaštite. Pokrajinski zaštitnik građana – ombudsman je svestan da je promena svakodnevnog životnog ritma za ovaj deo stanovništva bila izuzetno zahtevna i nimalo laka.
Podatak da je u našoj zemlji broj obolelih od korona virusa u gerontološkim centrima i u domovima za stare manji nego u susednim državama, govori da se zaštiti života i zdravlja starijih sugrađana pristupalo na odgovoran način. Posebno treba istaći visok stepen solidarnosti i samoorganizacije sa kojim je društvo, tokom pandemije, reagovalo na probleme starijih osoba. Pokazalo se još jednom da je solidarnost izuzetno dragocen resurs na koji se kao pojedinci, ali i kao društvo, možemo osloniti u teškim i rizičnim situacijama. U rešavanju brojnih problema sa kojima se suočavaju stariji sugrađani – siromaštvo, nasilje, zanemarivanje, otežano ostvarivanje prava na pomoć i negu drugog lica, da pomenemo samo neke od tih problema – potrebna nam je, pored solidarnosti, i odgovornost, pravičnost i efikasnost.
Starost, po dubokom uverenju Pokrajinskog zaštitnika građana – ombudsmana, nikoga ne osuđuje na gubitak ljudskih prava, niti ga čini manje vrednim. Pokrajinski ombudsman, stoga, i ove godine, kao što je to činio i ranijih godina, poziva nadležne institucije u pokrajini, brojna udruženja i pojedince da se prema starijim osobama odnose sa uvažavanjem, da u rešavanju njihovih problema budu efikasni i odgovorni i da ih, više nego do sada, uključuju u razna zbivanja u zajednici, na način koji čuva njihovo samopoštovanje i doprinosi njihovom pozitivnom samovrednovanju i kvalitetnijem životu.
