MESEC BORBE PROTIV RAKA DOJKE
Oktobar mesec obeležava se širom sveta kao Međunarodni mesec borbe protiv raka dojke. Cilj obeležavanja je skretanje pažnje na rasprostranjenost raka dojke i podizanje svesti o značaju zdravih oblika ponašanja u prevenciji raka dojke, kao i značaju ranog otkrivanja i mogućnosti pravovremenog započinjanja lečenja obolelih osoba.
Iako je pažnja javnosti tokom protekle godine bila usmerena na prevenciju i lečenje virusa kovid-19, ne treba zaboraviti da je rak dojke najčešće dijagnostikovan maligni tumor u populaciji žena, koji čini 24,2% svih novootkrivenih slučajeva raka i 15% svih smrtnih slučajeva od raka kod žena.
U Republici Srbiji svake godine registruje se oko 4000 novootkrivenih slučajeva ove bolesti, dok godišnje umre 1600 žena. Prema broju obolelih žena Srbija je slična drugim zemljama u okruženju, dok je prema broju umrlih žena Srbija među vodećim zemljama u Evropi. Kod žena u Republici Srbiji, rak dojke se najčešće otkriva u odmakloj fazi, iako je izlečiv u 90 odsto slučajeva ukoliko se otkrije na vreme.
2012. godine u našoj zemlji je započet program organizovanog skrininga raka dojke, koji ima za cilj smanjenje smrtnosti i unapređenje kvaliteta života žena obolelih od ove bolesti. Skrining se sprovodi organizovanjem mamografskih pregleda kod zdravih žena starosti od 50. do 69. godine. Osim toga, svim ženama savetuje se da počevši od 30. godine života redovno (jednom mesečno) sprovode samopregled dojki. Otkrivanje raka dojke u ranoj fazi, osim visoke šanse za izlečenje, omogućava i primenu poštednih hirurških intervencija, brži oporavak, smanjenje invalidnosti, bolji kvalitet života.
Pokrajinski zaštitnik građana ombudsman poziva sve žene da se odazovu na besplatan skrining program koje sprovode nadležne zdravstvene ustanove, jer rana detekcija ove opake bolesti daje bolju prognozu u cilju očuvanja života i zdravlja.
Žene u našoj sredini ne koriste mogućnosti preventivnih pregleda niti se u većem broju odazivaju na skrining programe. Pored zdravstvenih ustanova, ginekologa i lekara opšte prakse koji su dužni da informišu pacijentkinje da su pregledi za rano otkrivanje raka dojke potrebni i dostupni, neophodno je da organi vlasti pojačaju edukativne i preventivne aktivnosti u cilju podizanja svesti o raku dojke i važnosti redovnih pregleda.
I za vreme pandemije, važno je, ne samo zaštititi se od virusa kovid-19, već i nastaviti sa očuvanjem svoga zdravlja, što podrazumeva između ostalog i podvrgavanje skrining testovima u cilju ranog otkrivanja poremećaja zdravlja.
